Seven FolksTales and Monologue (Sadié Ku) conducted by Richard McGinn

Ini adalah Tujuh cerpen dalam bahasa Redjang yang berhasil saya himpun dari koleksi Richard McGinn

Cerito-Cerito EJang Musei


1. Sadié Ku

Uku asal ne tun Ejang Samé. Tapi uku ngen tun tuei ku aléak mai pasar wakteu uku gi titik. Jijei o, namen ku sadié ku adé ba Cu'up.
Cu'up adé ba kota sengak kareno penan ne nak kékéa tebo. Di tekujat nadeak tun o Tebo Kabeak. Amen perwéng sengak lut. Tiko-tiko coa te tengea menei. Matei bilei mecelik abéak pokoa tojoak.
Tun Cu'up tun Ejang, nadeak ku. Apir kete ne betani. Pa'o kebun kol, puluo kawo, adé kulo di besaweak ne. Kelang-kelang o temamen jagung ngen kacang guréng.
Nak Cu'up coa si deu penan te lak meto-meto. Amen ite gidong perai, di tekadeak ne Suban, Danuo Tés, udo o Sadié Saweak Tés. Adé kulo di leyen ne tapi coa si tekujat.
Amen bilei Selasa deu tun kunai sadié-sadié ngeluea kerno bilei o bilei peken ne. Amen ite temmeu kuat-kuat te, tennei te, "Lak mai ipe udi"? Pastei si jemawap, "Mai Selasa o!" Bilei o ba semulen-mulen mesoa opot ne kunai sadié leyen.
Ah, Cu'up deu peken-peken, misal ne, peken Kamis, peken Rebu. Tapi peken-peken o cuma debilei o besi nak sadié di oak kunai pasar Cu'up.
Tapi amen coa bilei perai kabuk-kabuk bi aleu mai dumei. Nak dalen temmeu semulen-mulen mai dumei kulo lajeu ba beragam. Tiko-tiko jijei opot.
Amen uku tinget kete ne o, Oi ! oak kiro ku! Lajeu ineu uku ngen sadié ku.


Palembang
1974


2. Lalan

Meno o adé cerito tun tuei. Cerito ne awié yo. Adé nak debueak sadié diem tun bujang. Gén ne Bujang Kurung. Adé do bilei si aleu mai ngéwéa nak bioa, coa si oak kunai sadié ne. Si aleu mai ngéwéa, nemin ne belas ngen silei. Si aleu menék matei bilei. Si beguték panuo. Coa an sapié si nak penan ne lak ngéwéa. Si mulai ngéwéa. Coa dé kan lak emuk kéwéa ne. Bilei bi lekat. Uléak coa dé si ne. Udo o adé nyut ne lak bélék.
Wakteu si lak bélék tenngoa ne tun giag. Si tak mimang ne. Si cengang kemléak adé tun alep-alep nien. Tobo o semulen‑mulen. Adé dikup di alep su'ang ne. Si di piset su'ang ne. Beguték Bujang Kurung ma'ak ne, coa tobo o namen. Bujang Kurung tak mak bajeu di piset su'ang o. Wakteu tobo o sudo menei, makié areak alat ne, kes ne areak alat di piset o bi laput. Pasoak ne sudo makié areak alat ne lak bélék mai léngét. Tapi di piset nano coa nam tebang igei. Bajeu ne bi laput. Nginoi si ke'an jano ne. Pasoak ne nginoi kulo kemléak asoak ne coa nam bélék igei. Jisanak ne aleu kete. Tinga di piset o su'ang.
Kenléak Bujang Kurung o awié o. Tekjir si. Coa si sako do'o anak diwo. Si maik bajeu di nemak ne nano. Si tak emin melilei. Udo o Bujang Kurung magea igei di piset nano. Si temnei bene si coa bélék mai léngét. Nadeak di piset o, bajeu ne laput. Udo o Bujang Kurung majak mai sadié ne. Lak di piset o. Tennei Bujang Kurung gén ne. Gén ne Lalan.
Bi sapié nak sadié Bujang Kurung, nemin Bujang Kurung mai umeak ne. Diem ba Lalan nak di an bi ke'an. Bujang Kurung tujeu ngen Lalan. Lalan lak kulo cito kulo ngen Bujang Kurung. Coa an udo o napag tun sadié o tun beduei o.
Abis cerito ku.



3. Kacéa Si Tukang Pellos

Meno o adé kacéa dikup. Cerito ne barat o. Wakteu o jaman nebei Sulaiman. Benatang pacak kete miling.
Bilei panes, Kacéa meto-meto kelidea nak imo sunyei bai. Kacéa meto-meto mai umeak kuat-kuat ne, tapi kete kuat ne aleu. "A, baik uku tidoa bai," nékér Kacéa. Si aleu mesoa kiuo di linep ne. Si mulai tidoa. Tapié lak tidoa, tenngoa ne kemrésék. Gidong si kemlalei, jano, Imuo Dan lak emuk si. Kacéa lak melilei, cigei nam igei. Tapi si icak-icak sedi. Imuo Dan betenei, "Bene ko sedi, Céa? Dang sedi uku lak emuk ko".
"Uku coa sedi ko lak emuk uku," nadeak Kacéa. "Tapi di sedi ku, api ba tukang tungeu ketipung ninik ku o?" nadeak Kacéa samo temun”j”uk sa'ang se'et nak das pun kiuo o. Udo o Kacéa nginoi belak-lak.
"Buléak uku temaboak ne, coa?" nadeak Imuo Dan. "Dang!" nadeak Kacéa samo nginoi.
"Bene?" nadeak Imuo Dan.
"Sebap atié ku sedi lut amen ku temngoa ne".
"Keloak ba uku temtus ne, Céa" nadeak Imuo Dan. Bé uku coa emuk ko."
"Tapi amen ko temtus ne, atié ku sedi lut" nadeak Kacéa. "Tapi amen ko lak temtus ne kenai, kunyeu ba uku aleu oak-oak ne kileak” nadeak Kacéa. Amen uku madeak "Sudo!" bé ko mulai temtus ne. Uku cigei temngoa igei," nadeak Kacéa. "Mai ba" nadeak Imuo Dan o.
Udo o melilei Kacéa oak-oak ne. Bi oak, si mengekik "Sudo!" Temngoa Kacéa madeak "Sudo!" mulai Imuo Dan temtus sa'ang se'et o. Jano nadeak te? Bié se'et keluea mutut Imuo Dan. Imuo Dan tepengang-pengang gis nutut se'et. Mai ipe melilei nan”j”o se'et o an-an lajeu matié Imuo Dan o.
Bélék te magea Kacéa nano. Si melilei gacang-gacang ne. Udo o si bedan iding tedung gidong tidoa. Jano, coa si namen Buang bélék kedong ne lak emuk Kacéa. Tapi Kacéa madeak, "Sabar kileak!" sebap amen Buang lak emuk si, arus makié ebet Nebei Sulaiman di begulung o sebap si tukang tungeu ne neloak Nebei Sulaiman. Buang mak ebet gidong begulung. Si makié. Jano nadeak te? Tedung jagei tak ne melilit Buang lajeu Buang matié. Udo o Kacéa melilei oak-oak ne.




4. Kang Ngen Be'uk

Meno o nak negrei nebei Sulaiman adé Be'uk ngen Kulei. Si samo-samo temanem pisang. Gi Kulei, tenanem ne anak pisang tapi gi Be'uk, tenanem ne pisang bi semulen tapi pucuk ne mai beak.
Pisang tenanem Be'uk coa idup. Pisang tenanem Kulei idup ba'es. Nadeak Kulei, "Bi lei pisang ku." "Bi lei kulo pisang ku," nadeak Be'uk.
An bi ke'an bi bemanak pisang Kulei. Nadeak Kulei ngen Be'uk, "Bi bemanak pisang ku" nadeak Kulei. "Bi bemanak kulo pisang ku dé'é" nadeak Be'uk.
Udo o bi an mesak pisang Kulei. Tapi Kulei coa nam kenék. Neloak Kulei Be'uk kemnék ne. Sapié Be'uk nak das o, si beguték emuk ne. Desiket biak, duei siket biak, udo o jano lak biak kete.
Nadeak Kulei, "Kating gi ku desoa, Be'uk!"
"Desoa manis!" nadeak Be'uk.
"Kating gi ku kak ne, Be'uk," nadeak Kulei.
"Kak ne manis," nadeak Be'uk. Udo o abis pisang detudak nemuk Be'uk.
"Pakoak lak males Be'uk yo?" nékér Kulei. Si pacak kenék, si pacak melupat, uku panuo bai cenok. A, uku minai tulung ngen Kang bai." Si aleu magea Kang. Cenrito kelak ne.
"Jijei!" nadeak Kang. Udo o Kang aleu mesoa Be'uk, coa temeu. Kang diem beak buteu emet Be'uk.
Coa an sudo o Be'uk teko, temot das buteu penan Kang sebunyin. Temot Be'uk das butew, mulai Kang madeak.
"Kang katip!" nadeak Kang.
"Huuus! Api si do'o?" nadeak Be'uk.
"Kang katip," nadeak Kang. Kang katip-katip botoak Be'uk.
"Hus! Api do'o?" nadeak Be'uk.
"Huuuut!" senimet Kang. "Héy, ko leyen di nenog leyen di menyimet." Sako be'uk yam ne di menyimet. Udo o si mak putung tak temtus yam ne déwék lajeu Be'uk matié.
Do'o ba amen tun tamak ige. Sako ne ijé ne di semimet kécék ne o yam ne. Kes ne Kang.


5. Meterei

Adé meno o cerito tun tuei-tuei. Adé gén tun Majei. Anak ne adé semilan. Di piset su'ang gén ne Meterei. Meterei yo alep nien. Kemelbéak alep ne. Tun sayang kete ngen si. Tapi pasoak ne coa tujeu kemléak Meterei o. Pasoak ne mogoa madeak Meterei di kidék-kidék ne. Nogoa pasoak ne mengéak.
Udo o adé di laput nak dasié ne. Tun ribut mesoa ne. Coa temeu, tun tak temneak Meterei mak ne.
Pan”j”ang cerito ne, Meterei lak namung mai beak imo. Meterei coa namen si lak namung bapak ne. Coa an udo o si najak bapak ne mai imo. Kabuk-kabuk bi aleu emin mié lem ibet, lapen lem tabung.
Sapié nak beak imo iding ebaka gajeak, nenea bapak ne ponok serudung. Wakteu ponok ne o bi sudo, bapak ne madeak kemet si nak ponok, si lak mak putung nak pa'ak o besi. Udo o bapak ne aleu.
O ba Meterei emet si. Bi an si emet. Coa dé bapak ne teko igei, coa. Ikak-ikak bilei bi lak kelmen.
Ponok nak ebaka gajeak nano penan melitas benatang bélék kunai mesoa upan. Temié-temié melitas gajeak. Tena'ak ne Meterei, "Hoy, Meterei, jano uleak nu nak di o? Bilei bi lak kelmen".
"Uku namung bapak ku," nadeak Meterei.
Terus udo o deu benatang melitas. Penyudo ne melitas edung merdaung. Tennei ne Meterei, "Jano nemet nu nak piyo? Bilei ikak-berikak bi lak kelmen."
Senimet Meterei, "Uku coa dé penan bélék. Dalen coa ku namen. Uku namung bapak ku," nadeak Meterei.
"Amen barat o, maro ba temotoa uku bélék," nadeak edung merdaung. Tak edung merdaung mepék Meterei nak tukuk ne. Udo o nemin ne Meterei mai sadié ne, seme'ang bioa, melitas imo lem.
Udo o sapié si nak sadié edung Merdaung. Tobo o senamut tun sadié o. Wakteu edung Merdaung sapié nak sadié ne, mako o si bubeak jijei bujang alep. Coa an udo o si napag tun ngen Meterei.
Cuma tengén. Yo ba cerito ne.




6. Kacéa Ngen Raksasa

Meno o adé cerito kacéa lak mesoa kan nak bioa coa oak kunai penan ne diem. Bilei si lak aleu, si aleu kabuk-kabuk lut-lut. Si begecak.
Nak dalen temeu si Mangé. Tennei Mangé, "Hoy, Céa! Lak mai ipe ko?". "Lak mesoa kan," nadeak Kacéa.
"Uku mileu, buléak, coa," nadeak Mangé.
"Tai ba!" nadeak Kacéa.
Udo o terus si panuo berpak Mangé. Coa an udo o temmeu ngen Imuo.
"Lak mai ipe udi?" nadeak Imuo.
"Mesoa kan," nadeak Kacéa.
"Uku mileu!" nadeak Imuo.
"Maro ba!" jawap Kacéa. Udo o guték igei tobo o panuo. Udo o coa an temmeu igei ngen Gajeak.
"Lak mai ipe udi?" nadeak Gajeak.
"Kémé lak mesoa kan," nadeak Kacéa.
"Uku mai, buléak, coa?" nadeak Gajeak.
"Buléak!" nadeak Kacéa. An bi ke'an tobo o panuo melitas lekok, melitas imo. Sapié tobo o nak penan nadeak Kacéa o. Mulai ba metis bioa o. Gajeak tukang makut pitak ne. Mangé pogoa mikoa ne. Coa an udo o ke'ing bioa o. Mulai mesoa kan. Uléak nakut mai da'et nepék beak kiuo lei.
kiuo. Neloak Imuo tukang tungeu ne. Di leyen ne terus mesoa kan.
Bélék cerito te magea Imuo gidong temungeu kan. Gidong si baik-baik temungeu kan teko Raksasa.
"Hoy, Imuo, jano uleak nu?".
"Temungeu kan," nadeak Imuo.
"Uku lak emuk uléak udi" nadeak Raksasa.
"Dang!" nadeak Imuo.
"Ko nonoak ku bé" nadeak Raksasa o.
Kemtea Imuo temngoa ne. Si melilei magea Kacéa. Si cemrito Raksasa emuk kan.
"Bedan! Selon pan”j”ang pa'ing ceréngéng o coa tak guno ne," nadeak Kacéa. Kacéa meloak Gajeak temungeu kan, tapi Gajeak coa kulo binei. Melilei si kemléak raksasa o. Udo o neloak Mangé, bi coa kulo binei.
"Bedan! Udi yo lei bai ne, coa tak kebinei. Bé uku temungeu ne".
Aleu Kacéa temungeu ne. Raksasa ati teko. Kacéa mak bes. Si mogoa semamung ne pan”j”ang-pan”j”ang ne. Gidong awié yo, teko Raksasa lak emuk kan, tapi selé si kemléak Kacéa gidong barat o. Tennei ne, "Oy, Kacéa, jano uleak nu?"
"Uku menea tilei sebap denyo lak kiamat. Pun kiuo yo besi di coa ajoa ne," nadeak Kacéa.
"Uku menupang, Céa!" nadeak Raksasa o.
"Dang!" nadeak Kacéa.
"Laa, Céa, ite pasoak," nadeak Raksasa o samo mengéak. "Ko nemuk ku bé," nadeak Raksasa o.
Kemuk ba!" nadeak Kacéa. "Bé ngen uyo samo-samo bai matié," nadeak Kacéa. Raksasa mengibo ngen tameak saben.
Penyudo ne, "Kesoa ba tilei deu-deu ne," nadeak Kacéa. Aleu Raksasa mesoa tilei bes deu-deu ne. Bi deu tilei o nadeak Kacéak, "Kelilit mai awak nu samo nékét nak pun kiuo lei o". Mulai Raksasa mékét ne. Nékét ne it-it deu-deu ne.
"Cubo ngegerutak” nadeak Kacéa. Tapi raksasa o cigei nam lepas igei.
"Léngét kelem, bilei lak ujen," nadeak Kacéa. "Denyo lak kiamat ba." Udo o Kacéa mékét kagen Raksasa lajeu cigei nam benyabei lajeu matié.
"Diyo upéak tun galak emuk kan uléak kémé, nadeak Kacéa.
Raksasa o matié, Kacéa menog kuat-kuat ne meloak kemléak. Kuat-kuat ne lajeu saben kete ngen Kacéa.



7. Ketinoak

Adé meno o gen nak sadié oak kunai pasar adé tun semulen alep. Gén ne Meterei. Si anak diwo tu'un mai denyo kerno sepasoak ne coa as kemléak si.
Kabuk-kabuk si aleu mai menei mai bioa coa si oak kunai umeak ne. Si pogoa kemusuk buk ne. Ijei o bayang-bayang ne adé nak lem bioa. Unen ne o nak beak pun kiuo. Nak das ne adé semat temungeu ne. Semat o gén ne Ketinoak. Si gidong temot nak das dan kiuo lei o. Kenléak ne bayang-bayang Meterei nak bioa o. Sako ne bayang ne kalep o. Udo o kenléak ne do'o bayang-bayang Meterei. Jengik nien si kemléak Meterey yo.
Adé kulo nak sadié leyen bujang alep. Gén ne Bujang Kurung. Si aleu meto-meto samo emin piket poyoak. Panuo kelideak masuk imo keluea imo, masuk sadié keluea sadié. Sapié ba si nak sadié Meterei alep o. Si kemléak Meterei o alep lut. Si meloak inok ngen bapak ne masen. Nasen inok ne Meterei o. Lak kulo Meterei o. Bi sudo basen kedeu peltak ne seto ngen leyen-leyen ne bi sudo, bilei ne bi tentep. Tinga emet ne bai igei.
Ules ne tenngoa semat bié nak pun kiuo nak das unen penan tun menei o. Semat bié o jengik temngoa ne. Coa an udo o Meterei lak napag tun ngen Bujang Kurung. Memen ne tun lak umung, Meterei aleu mai bioa lak menei. Semat bié kemléak Meterei lak menei. Si tak temulak Meterei lajeu Meterei monot. Semat o bubeak jijei selawié dekmai ngen Meterei. Icak-icak si Meterei. Coa tun namen di bélék kunai menei o iso si Meterei. Napag tun semat bié yo nano ngen Bujang Kurung.
Bélék cerito te ngen Meterei yo nano. Si monot terus sapié nak debueak sadié. Tenakep tun. Naket tun jijei anak ne.
Bélék igei cerito te magea semat bié di jijei ngen Bujang Kurung nano. Gén ne Ketinoak. Kakok ne coa si teu gén ne ikak si tir-tir bai.
Coa an sudo napag, sakit Bujang Kurung. Kedong meleket ngen tikea, awak bi ja'ei, bi tinga babak nalut telan igei, emuk mié coa lak, emuk bioa engan. Tun bi rényéng kete mékér ne. Cem-cem ubet bi nelié tapi Bujang Kurung coa kenai ka'en.
Udo o adé tun kunai sadié leyen semuleu ne. Tun semuleu yo selawié. Nemin ne mié, nemin ne bioa, neloak ne Bujang Kurung emuk ne. Selé ne kulo, Bujang Kurung ngejut sihat, emuk mié galak. Tapi amen selawié o bélék mai sadié ne, Bujang Kurung pino igei sakit ne. Amen selawié o teko, sihat igei Bujang Kurung. Bujang Kurung awié o ba terus ne.
Mak te penak cerito ne. An-an tennei tun, "Api si ko yo di nien ne?". Coa lak selawié o cemrito ne. Bi nekoak tun tapié selawié o cemrito. Bi sudo temngoa cerito o, tapié tun namen selawié o adé ba Meterei di nonot belo o.
Ketinoak temngoa kulo cerito o. Tak tun temakep ne, tak tun menem lajeu si matié. Meterei nano lajeu diem nak di. Bujang Kurung sihat igei.
8. Be'uk Ngen Kulei

Meno o adé Be'uk sepa'ak umeak ngen Kulei. Be'uk kabuk-kabuk bi tanang mai umeak Kulei. Wakteu o bilei ujen bai. Nadeak Be'uk ngen Kulei, "Jano lukak te, San? Bilei kidék, ujen bai."
"Bediang bai ite" nadeak Kulei. "Maro te!" nadeak Be'uk.
Udo o Kulei mak putung midup opoi lei-lei ne. Bediang ba Be'uk ngen Kulei, emet ujen nyié. Coa an udo o ujen nyié. Betenei Kulei, "Mai ipe ite meto bilei yo, San?"
"Teak ba," nadeak Be'uk samo pékér. "O, adé lukak ne," nadeak Be'uk samo tawei. "Ite maling pedes Majei bai. Si coa gi mai dumei. Bilei ujen yo.
"Tai ba te!" nadeak Kulei.
Coa an udo o aleu ba Be'uk ngen Kulei mai maling pedes. Panuo si beduei o goyo-goyo mai ma'ak puluo pedes Majei. Bi sapié tobo o nak di, Be'uk mulai emuk pedes o. Kulei emuk kulo. Wakteu Be'uk emuk ne, tepengang Be'uk, "Waaa, pelgéak pedes Majei!" Kelék jano gén ne!
"Dang miling lék," nadeak Kulei. Tapi Be'uk miling tameak lék, "Inok! Pelgéak pedes Majei!" nadeak Be'uk.
"Diem!" nadeak Kulei.
Tapi Be'uk tameak lék lajeu Majei namen. Si tak man”j”o Be'uk ngen Kulei. Be'uk gacang ngacap lajeu dapet Kulei tenakep Majei. Si tak mamung Kulei nak puluo tebok salak. Tesakut Kulei nak puluo tebok salak o. Beguyang amen kenmus angin.
Udo mating Kulei mai puluo tebok salak nano, Majei bélék. Beguték Be'uk magea Kulei di tesakut nak tebok salak o. Goyo-goyo si mecat Kulei kunai penan ne tesakut. Sudo mepas Kulei tanja kulo be'uk. Be'uk us nyakut kulo nak puluo tebok salak. Kulei coa nam temulung lajeu Be'uk matié.

http://oak.cats.ohiou.edu/%7Emcginn/rejanglang.htm